Thắp đèn gas là một dạng thao túng về cảm xúc mà ở đó người thắp đèn gas cố gắng thuyết phục bạn rằng bạn đang nhớ sai, hiểu sai hoặc diễn đạt sai hành vi hay động lực của chính bạn, từ đó tạo nên sự nghi ngờ trong trong suy nghĩ, khiến bạn dễ bị tổn thương và hoang mang. 

Hiệu ứng đèn gas là kết quả của mối quan hệ giữa hai người: người thắp đèn gas, là người cần phải đúng để nắm giữ được ý thức về bản thân của chính mình và ý thức về việc có quyền lực trên thế giới này; và người bị thắp đèn gas, là người cho phép người thắp đèn gas định hình ý thức về thực tại của mình bởi họ lí tưởng hóa người đó và tìm kiếm sự công nhận từ người đó.  

Làm thế nào để biết được được bạn có đang ở trong một mối quan hệ bị thao túng tâm lí? 

“Tôi là một chuyên gia trị liệu tư nhân hành nghề hai mươi năm qua, đồng thời cũng là một giáo viên, huấn luyện viên về kĩ năng lãnh đạo, một nhà tư vấn và là thành viên của Viện Nghiên Cứu về Phong cách lãnh đạo hướng Đạo đức Woodhull, nơi tôi giúp đỡ phát triển chương trình đào tạo và tham gia giảng dạy cho phụ nữ ở mọi lứa tuổi. Trong tất cả những lĩnh vực này, tôi thường xuyên gặp những người phụ nữ mạnh mẽ, thông minh và thành đạt. Ấy vậy mà tôi liên tục được nghe cùng một câu chuyện giống nhau: Bằng cách nào đó, rất nhiều người trong số những phụ nữ tự tin, thành đạt này bị mặc kẹt trong những mối quan hệ gây mất tinh thần, tiêu cực và đầy hoang mang. Mặc dù bạn bè và đồng nghiệp của những phụ nữ ấy có thể nhận thấy họ là những người đầy tự tin và có năng lực, nhưng bản thân họ lại cho rằng mình bất tài - một người không thể tin tưởng và những khả năng của mình lẫn nhận thức về thế giới của bản thân.” 

Những người phụ nữ thành đạt ấy có vẻ đã bị lôi cuốn vào một mối quan hệ với người yêu, bạn đời, người bạn, đồng nghiệp, sếp hay thành viên trong gia đình, những người khiến họ nghi ngờ về thực tại của chính mình và làm cho họ cảm thấy lo âu, bối rối và buồn chán sâu sắc. Tình trạng đau khổ này mang tên “Hiệu ứng đèn gas”.  

Việc thắp đèn gas thường được diễn ra âm ỉ. Nó bỡn cợt với những nỗi sợ kinh khủng nhất của ta, những suy nghĩ âu lo nhất, những khát khao thầm kín nhất mong được thấu hiểu, cảm thông và yêu thương. Khi ai đó chúng ta tin tưởng, tôn trọng hoặc quý mến phát biểu với một sự chắc chắn - đặc biệt khi trong lời nói của người đó có một phần sự thật, hoặc khi họ đánh trúng một trong những nỗi băn khoăn nhạy cảm nhất - thì thật khó để không tin họ. Và khi chúng ta lí tưởng hóa người thắp đèn gas – khi ta muốn coi họ như tình yêu của cuộc đời mình, một vị cấp trên đáng ngưỡng mộ, hay một bậc phụ huynh tuyệt vời - khi đó chúng ta thậm chí còn gặp nhiều khó khăn hơn trong việc giữ lập trường của bản thân.  

20 dấu hiệu cho thấy bạn đang bị thắp đèn gas 

1, Bạn liên tục phê bình bản thân mình. 

2, bạn tự hỏi “Mình có nhạy cảm quá hay khongi?” tới cả tá lần một ngày. 

3, Bạn thường cảm thấy hoang mang và thậm chí nổi khùng ở nơi làm việc. 

4, Bạn luôn miệng xin lỗi bố, mẹ, bạn trai, sếp của bạn. 

5, Bạn thường xuyên tự hỏi liệu mình có phải là một cô bạn gái/ người vợ/ nhân viên/ người bạn/ người con gái “đủ tốt” chưa. 

Sách: Hiệu ứng đèn gas - tác giả: Robin Stern

6, Bạn không thể hiểu được tại sao, với bao nhiêu những điều tốt đepk hiển nhiên như vậy trong cuộc đời bạn, bạn vẫn không thấy hạnh phúc hơn.  

7, Bạn mua quần áo cho bản thân mình, đồ nội thất cho căn hộ của mình, hoặc các đồ dùng cá nhân khác mà trong đầu thì lại nghĩ đến người ấy, suy nghĩ về những gì anh ta sẽ thích thay vì những gì làm bạn cảm thấy tuyệt vời. 

8, Bạn thường xuyên phải xin lỗi vì những hành vi của bạn trai với bạn bè và gia đình. 

9, Bạn nhận thấy mình đang che giấu một số thông tin đối với bạn bè và gia đình để bản thân không phải giải thích hay xin lỗi.  

10, Bạn iết điều gì đó thực sự không ổn, nhưng bạn có thể không bao giờ hoàn toàn diễn đạt được điều đó là gì, kể cả với chính mình. 

11, Bạn bắt đầu phải nói dối và xuyên tạc thực tế để tránh bị bẽ mặt. 

12, Bạn gặp rắc rối khi đưa ra những quyết định đơn giản. 

13, Bạn cân nhắc rất kĩ càng trước khi nhắc tới những chủ đề dường như vô hại khi nói chuyện. 

14, Trước khi anh ấy về nhà, bạn phải lướt qua một danh mục các việc trong đầu để lường trước những việc bạn có thể đã làm sai trong ngày.  

15, Bạn có cảm giác rằng mình từng là một người rất khác - tự tin hơn, thích vui vẻ hơn, thư thái hơn. 

16, Bạn bắt đầu nói chuyện với chồng mình thông qua thư kí của anh ta để bạn không phải nói trực tiếp với anh ta những điều mà bạn e sợ có thể làm anh ta phật lòng. 

17, Bạn cảm thấy như thể mình chẳng làm được gì ra hồn. 

18, Các con của bạn bắt đầu cố gắng bảo vệ bạn trước chồng bạn. 

19, Bạn nhận thấy bản thân mình nổi cáu với những người mà trước kia bạn luôn hòa thuận. 

20, Bạn cảm thấy vô vọng và ưu phiền.  

Việc thắp đèn gas có thể không bao hàm tất cả những trải nghiệm hay cảm xúc sau đây, nhưng nếu bạn nhận thấy bản thân đang ở vào bất kì trường hợp nào trong số đó, hãy chú ý nhiều hơn đến nó. ( Nguồn: sách Hiệu ứng đèn gas – Robin Stern) 

Giải pháp giúp bạn thoát khỏi “Nền Văn Hóa Đèn Gas” 

Việc thắp đèn gas thậm chí có thể tìm được nhiều chỗ bám hơn trong bầu không khí hiện nay, bầu không khí mà ở đó mọi người cảm thấy lo âu hơn bao giờ hết. Chúng ta liên tục bị tấn công tới tấp bởi một mớ hỗn độn những thông tin và tin tức mà chúng ta biết rất rõ là có thể sẽ không chính xác - thậm chí được liệt vào hạng mục “tin giả”. Trong bầu không khí như thế, chúng ta trở nên kém chắc chắn hơn về những gì ta tin tưởng, và do vậy dễ bị tổn thương hơn bao giờ hết bởi việc thắp đèn gas.  

Thật may, trong tác phẩm “Hiệu ứng đèn gas” của Robin Stern, bà là chuyên gia phân tích tâm lí với hơn 30 năm kinh nghiệm trong việc điều trị cho các cá nhân, cặp đôi và gia đình; gần đây bà hợp tác với facebook để phát triển những công cụ cho người lớn và trẻ em phát triển trí tuệ cảm xúc và xử lí mâu thuẫn trên mạng đã đề cập đến hiện tượng tâm lí này và cách mà giúp chúng ta tìm được “đường lối” mới để triệt phá nó.  

“Hiệu ứng đèn gas” - cuốn sách cung cấp cho bạn một chiếc chìa khóa - chìa khóa để giải thoát bản thân bạn khỏi hội chứng làm tê liệt này không dễ dàng, nhưng nó khá đơn giản. Tất cả những gì bạn cần phải làm là hiểu được rằng bạn đã là một người tốt, có khả năng và đáng yêu, người không cần đến sự công nhận của một người bạn đời được lí tưởng hóa. Tất nhiên, điều này nói dễ hơn làm. Nhưng khi bạn nhận ra rằng bạn có thể tự mình định hình được ý thức về bản thân của bạn – rằng bạn là một người đáng giá, xứng đáng được yêu thương, bất kể người thắp đèn gas của bạn nghĩ gì – thì bạn đã bước một bước đầu tiên hướng đến tự do. 

Một khi bạn hiểu được rằng toàn bộ ý thức về bản thân của bạn không phụ thuộc vào người thắp đèn gas, bạn trở nên sẵn sàng kiên quyết rằng việc thắp đèn gas phải chấm dứt. Và bởi bạn biết bạn có quyền được yêu và sở hữu một cuộc sống tốt đẹp, bạn sẽ có thể sẵn sàng khẳng định: Hoặc là người thắp đèn gas đối xử tử tế với bạn, hoặc là bạn sẽ ra đi. Đó là đòn bẩy bạn cần để có thể lùi bước, nhìn rõ thực tế và quyết không nhượng bộ sự chỉ trích không ngớt, những đòi hỏi về sự hoàn hảo và hành vi thao túng của người thắp đèn gas. 

#hiệu_ứng_đèn_gas

#sách_tâm_lí

#minhlongbook